Advies bij zaadkeuze voor cichoreiteelt in 2023

De contractering voor de teelt van cichorei in 2023 is gestart. Daarbij maakt u ook de keuze welk ras u komend jaar uit gaat zaaien. In dit bericht enkele adviezen ter ondersteuning voor uw keuze van ras en zaadbehandeling.

Standaard of sulfonyl-urea tolerant ras?
De belangrijkste keuze die u maakt is of u voor een standaard of een sulfonyl-urea (SU) tolerant ras kiest. Met SU-tolerante rassen zijn de mogelijkheden op het gebied van chemische onkruidbestrijding groter, aangezien deze rassen tolerant(er) zijn voor de herbiciden Titus en Safari. Dit betekent dat onder andere kamille, klein kruiskruid, brosse melkdistel en melganzenvoet na-opkomst beter te bestrijden zijn. Daartegenover staat dat SU-tolerante rassen een lagere financiële opbrengstpotentie hebben in vergelijking met de standaard rassen.

Standaard rassen: Hoogste opbrengstpotentie
Volgens de meest recente rassenlijst is het ras Oratorio het ras met de hoogste financiële opbrengst, namelijk 102. Ook de rassen Ormandy (101) en Maestoso (101) hebben een bovengemiddeld hoge opbrengstpotentie.

Sulfonyl urea tolerante rassen: breedste mogelijkheden met na-opkomst herbiciden
Sensus biedt vier rassen aan met sulfonyl-urea (SU) tolerantie, namelijk Dunite, Soupir, Benulite en Rhodonite. De rassen Soupir en Dunite (FD19C2010) zijn officieel nog niet toegetreden tot de rassenlijst, de opbrengstcijfers zijn gebaseerd op twee jaar onderzoek. Het ras Dunite is afkomstig van kweker Florimond Desprez en kan gezien worden als opvolger van Rhodonite. Soupir is het eerste SU-tolerante ras van kweker Chicoline. De genetica van dit ras is bijgevolg anders dan van de tot nu toe beschikbare SU-tolerante rassen.

Laat leveren: kies een combiras
Als u bent ingepland om uw cichorei laat te leveren (vanaf 1 december) maakt u de keuze voor een combiras. Combirassen combineren een hoge inulineopbrengst met een hoge inulinekwaliteit. Bij deze rassen treedt minder afbraak van lange inulineketens op wanneer de temperaturen richting het eind van de campagne lager worden. De rassen Larigot, Ormandy, Benulite en Soupir zijn aangemerkt als combiras.

Suggestie voor vroege levering
Alhoewel dit niet in het rassenonderzoek wordt onderzocht, kan op basis van ervaringen uit de praktijk en informatie van de kwekers gesteld worden dat de rassen Oratorio en Heliotrope relatief het meest geschikt zijn voor vroege levering.

Priming: snellere kieming en opkomst
Wederom zal het zaad van kweker Florimond Desprez (Heliotrope, Dunite, Rhodonite en Benulite) geprimed worden. Door het zaad te primen (voorkiemen) wordt een snellere kieming en opkomst bereikt. Het voornaamste voordeel van priming is dat de zaden ook bij lagere temperaturen tot kieming komen. Hierdoor wordt de kans vergroot op een hoge veldopkomst, ook als de weersomstandigheden in de periode van zaai minder gunstig zijn. Lees meer over priming in het bericht van vorig jaar of in hoofdstuk 1 van Cichopedia. 

Insecticide tegen bodeminsecten
Ritnaalden en emelten kunnen zorgen voor plantwegval in de periode vanaf opkomst. Aangezien cichorei een trage beginontwikkeling kent, is de periode waarin deze bodeminsecten schade kunnen doen relatief lang. Vooral in bouwplannen met veel grassen, granen, mais of grasachtige groenbemesters is de kans op schade door ritnaalden en emelten groter. Om schade te beperken heeft u de mogelijkheid om zaad behandeld met het insecticide Force te bestellen. Force (werkzame stof tefluthrin) heeft een redelijke werking tegen ritnaalden, maar slechts een beperkte werking tegen emelten. Bij een (te) hoge druk van een of beide van deze bodeminsecten, kan ondanks gebruik van met Force behandeld zaad alsnog aanzienlijke schade door plantwegval ontstaan. Bij alle rassen kunt u kiezen voor behandeling met insecticide (IC), mits voor 1 november besteld.

Zie onderstaand schematisch de rassenkeuze weergeven:

Figuur 1. Stroomschema bij de rassenkeuze voor 2023. Per ras is tussen haakjes de financiele opbrengst vermeld. De combirassen zijn onderstreept. Het zaad van de rassen met ster* wordt geprimed geleverd. De cijfers van de rassen Dunite en Soupir zijn afkomstig van slechts 2 jaar onderzoek.

Contact:
Jan-Kees Boonman
IRS
boonman@irs.nl
06-15102439

Foto 1: Het rassenpakket wat Sensus aanbiedt is afkomstig van twee kweekbedrijven die actief zijn in de veredeling van cichoreizaad. Het linker pak is afkomstig van kweker Florimond Desprez, rechts van Chicoline. Beide kwekers leveren het zaad per eenheid van 100.000 zaden, gepilleerd in de fractie van 2,75-3,25 mm (Foto: IRS).